ΕΠΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΤΟΥ ILO

Συνάδελφοι, 

την 1/11/2012 πραγματοποιήθηκε συνάντηση αντιπροσωπείας του Δ.Σ. του Συλλόγου με εκπροσώπους του κλιμακίου του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ILO), στο πλαίσιο της διαδικασίας αξιολόγησης του Σ.ΕΠ.Ε. Κατά τη συνάντηση επιδόθηκε στο κλιμάκιο του ILO έγγραφο με τις θέσεις του Συλλόγου μας και δόθηκαν απαντήσεις και διευκρινήσεις σε ερωτήματα που τέθηκαν.

Παρατίθεται η μετάφραση του κειμένου που επιδόθηκε:

Οι επιθεωρητές εργασίας θα πρέπει να είναι δημόσιοι υπάλληλοι των οποίων το καθεστώς και οι όροι της υπηρεσίας να διασφαλίζουν τη μονιμότητα και ανεξαρτησία απέναντι σε κυβερνητικές αλλαγές και εξωτερικές επιδράσεις. 

81. Διεθνής Σύμβαση Εργασίας

---

Ο σύλλογός μας αποτελείται από περίπου 300 άτομα υψηλής ειδίκευσης στον τομέα της Ασφάλειας και Υγείας στην εργασία, τα οποία στην πλειοψηφία τους επάνδρωσαν το ΣΕΠΕ, έχοντας ήδη αξιολογηθεί από το ΑΣΕΠ.

Οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας έχουν τις ακόλουθες κύριες αρμοδιότητες:

·        Διενεργούν ελέγχους σε κάθε κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, στον ιδιωτικό ή δημόσιο τομέα προκειμένου να ελέγξουν την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας που αφορά στην Ασφάλεια και Υγεία, τις συνθήκες εργασίας και τις εργασιακές πρακτικές

·        Διερευνούν τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων

·        Διεκπεραιώνουν καταγγελίες οι οποίες σχετίζονται με συνθήκες εργασίας, εξοπλισμό εργασίας κ.λ.π.

·        Παρέχουν πληροφορίες, συμβουλές και οδηγίες σε εργοδότες, εργαζόμενους, σωματεία κ.λ.π. σε θέματα Ασφάλειας και Υγείας στην εργασία.   

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Εξ’ αιτίας της οικονομικής κρίσης και της εφαρμογής του Μνημονίου, η Ελληνική οικονομία είναι ένα  ιδιαίτερα ασταθές περιβάλλον. Εκτιμάται ότι η ύφεση για το 2012 θα φθάσει το 6,5%  του ΑΕΠ, με την ανεργία να αγγίζει  το 23.6% (αύξηση περίπου 7,3% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2011).

Το ποσοστό των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, το οποίο είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιπροσωπεύει το 96.6% του συνόλου των επιχειρήσεων και απασχολεί το 56,6% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Εθνικής Τράπεζας, το 50% των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων αγωνίζεται να επιβιώσει μέσα σε δύσκολες οικονομικές συνθήκες, ελαττώνοντας το κόστος, τις επενδύσεις και το προσωπικό. Ως εκ τούτου οι επιχειρήσεις αυτές δεν είναι πια σε θέση να επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση προσωπικού, με συνέπεια τόσο οι εργοδότες όσο και οι εργαζόμενοι να μην θεωρούν την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία τομέα υψηλής προτεραιότητας. 

Μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία και με περιορισμένους πόρους οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας προσπαθούν να διασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια του εργατικού δυναμικού της χώρας και να ελαχιστοποιήσουν τις επιδράσεις των τραυματισμών και ασθενειών από την εργασία, που ενδέχεται να παρουσιαστούν.

Ο αριθμός των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων για το 2011 ήταν 39 (εξαιρούνται τα παθολογικά θανατηφόρα ατυχήματα) παρουσιάζοντας μείωση κατά 50% σε σχέση με το 2009 (63 το 2010 και 84 το 2009). Ο συνολικός αριθμός των ατυχημάτων τα οποία δηλώθηκαν στο ΣΕΠΕ (5203 το 2011, έναντι 5721 το 2010 και 6381 το 2009), δείχνει μία μείωση της τάξης του 21%. Θεωρούμε ότι στη μείωση αυτή ήταν σημαντική η συνεισφορά των επιθεωρητών.

Πιστεύουμε ότι ακόμη και κάτω από αυτές τις αντίξοες συνθήκες και περιστάσεις, οι Επιθεωρητές θα πρέπει να συνεχίσουν να προάγουν την ασφάλεια και υγεία στις θέσεις εργασίας και τις αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, σε συνεργασία τόσο με τους εργοδότες όσο και με τους εργαζόμενους, και να μην αντιμετωπισθούν μόνο σαν ένας ακόμη εισπρακτικός μηχανισμός. 

ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

Στο άρθρο 10 της 81 Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας δηλώνεται ότι: «ο αριθμός των επιθεωρητών εργασίας θα πρέπει να είναι επαρκής  προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική επιθεώρηση» και φυσικά αναφέρονται οι παράμετροι εκείνες που καθορίζουν τον αριθμό των επιθεωρητών. Σύμφωνα με το Ν. 4024/2011 η οριζόντια μείωση των θέσεων είναι υποχρεωτική σε όλο το δημόσιο τομέα. Όσον αφορά στο ΣΕΠΕ από τις 381 κενές οργανικές θέσεις οι οποίες προβλέπονταν από άλλους νόμους, οι 330 καταργήθηκαν χωρίς να ληφθούν υπόψη οι προαναφερθείσες διατάξεις.

Ήδη από το 2008, στην έκθεση της SLIC «ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» επισημαίνεται:

«Καθώς δεν υπάρχει διοικητικό προσωπικό στα ΚΕΠΕΚ, οι επιθεωρητές καλούνται να πραγματοποιούν και διοικητικά καθήκοντα. Οι εργασίες αυτές καταναλώνουν το 60% περίπου του χρόνου των επιθεωρητών, ενώ επιπλέον απαιτούνται νομικές και οικονομικές γνώσεις, οι οποίες είναι πέρα από το γνωστικό αντικείμενο των επιθεωρητών».  

Και

«Προσλήψεις νέων επιθεωρητών έχουν παγώσει για διάφορους λόγους και οι επιθεωρητές οι οποίοι έφυγαν από τα καθήκοντά τους δεν έχουν ακόμη αντικατασταθεί. Η Συνεπαγόμενη μείωση προσωπικού που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του φόρτου εργασίας στο εναπομείναν προσωπικό».

Αν λάβει κανείς υπόψη το ότι οι επιθεωρητές εργασίας έχουν ήδη ελαττωθεί από το 2008 και λόγω τον συνταξιοδοτήσεων που θ’ ακολουθήσου, ο αριθμός τους αναμένεται να ελαττωθεί περαιτέρω, είναι αμφίβολο εάν οι επιθεωρητές ασφάλειας και υγείας θα μπορούν να ασκούν πλήρως τα καθήκοντά τους και να ανταποκρίνονται στον κοινωνικό τους ρόλο.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΤΟ ΣΕΠΕ

Οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία πρέπει να είναι άρτια εκπαιδευμένοι, να τους παρέχονται κίνητρα, να είναι αφοσιωμένοι στο έργο τους, και να επιλέγονται με διαδικασίες που διασφαλίζουν την ικανότητα και την επάρκειά τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Στην πλειοψηφία τους οι επιθεωρητές που στελεχώνουν το ΣΕΠΕ αξιολογήθηκαν και επελέγησαν από το ΑΣΕΠ. Πιστεύουμε ότι και πιθανοί μελλοντικοί διορισμοί θα πρέπει να γίνουν μέσω ΑΣΕΠ. Ειδικά δε για θέσεις τμηματαρχών και Διευθυντών θα πρέπει μία 5ετής, κατ’ ελάχιστον, εμπειρία στην επιθεώρηση να θεωρείται προαπαιτούμενο.

ΒΑΣΙΚΑ ΟΙΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ (μείωση μισθών και έξοδα κίνησης)

Οι μισθοί των επιθεωρητών εργασίας ποτέ δεν έφθαναν στα ίδια επίπεδα με τα άλλα σώματα επιθεώρησης, παρόλο που κάτι τέτοιο είχε ήδη τονισθεί από τη SLIC με την αναφορά της το 2008. Οι Ανώτεροι Επιθεωρητές Εργασίας που συνέταξαν την αναφορά αξιολόγησης συνέστησαν μεγαλύτερη αυτονομία στη διαχείριση του προϋπολογισμού του ΣΕΠΕ, προκειμένου να επιτυγχάνεται καλύτερη και γρηγορότερη χρηματοδότηση των προγραμμάτων επιθεώρησης καθώς και των πακέτων αποδοχών συμπεριλαμβανομένων και των μισθών των επιθεωρητών, έτσι ώστε αυτοί να είναι ανάλογοι των αποδοχών των άλλων ελεγκτικών σωμάτων, κάτι που προκύπτει καθαρά και από την 81 Δ.Σ.Ε.

Μετά την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου για το δημόσιο τομέα το 2011, σύμφωνα με το οποίο όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι αντιμετωπίζονται μισθολογικά κατά τον ίδιο τρόπο, εφόσον έχουν τα ίδια τυπικά προσόντα, σημειώθηκε μείωση στις αποδοχές των επιθεωρητών που ανήλθε ακόμη και στο 60%.

Θεωρούμε ότι οι Επιθεωρητές Εργασίας θα πρέπει να διαθέτουν το βαθμό Α και φυσικά οι αποδοχές τους να βρίσκονται στα ίδια επίπεδα με τις αντίστοιχες των επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης.

Σύμφωνα με την 81 Δ.Σ.Ε.

«Η αρμόδια αρχή θα πρέπει θα πρέπει να κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να παρέχει στους επιθεωρητές διευκολύνσεις κατά τη μετακίνησή τους ώστε αυτοί να μπορούν να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους εφόσον δεν υπάρχουν Μ.Μ.Μ και φυσικά να τους ανταποδίδει τις σχετικές δαπάνες».

Η απόφαση της διοίκησης να κόψει τα έξοδα κίνησης και τα εκτός έδρας αποτελεί αδικαιολόγητη παράβαση της 81 Δ.Σ.Ε.

Ταυτόχρονα, τα τελευταία χρόνια υπήρξε μείωση του προϋπολογισμού του ΣΕΠΕ κάτι που είχε ως συνέπεια:

·         Σημαντικές μειώσεις στον προϋπολογισμό που αφορά τα αυτοκίνητα του ΣΕΠΕ (βενζίνη, συντήρηση, αντικατάσταση κ.τ.λ.) π.χ. υπάρχουν 18 αυτοκίνητα για 215 επιθεωρητές σε όλα τα ΚΕΠΕΚ,

·          Μείωση των εξόδων κίνησης (αυτά δίδονται μόνο σε περιπτώσεις μετακίνησης πάνω από 40χλμ από την έδρα της διεύθυνση και μόνο εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια).

Όλα τα παραπάνω, όπως είναι φυσικό επηρέασαν σε μεγάλη κλίμακα το έργο του επιθεωρητή τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Οι επιθεωρητές έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε επιμορφωτικά σεμινάρια του Ιν.Επ. Ωστόσο στην πλειοψηφία τους τα σεμινάρια αυτά δεν επικεντρώνονται σε θέματα που αφορούν στην υγεία και ασφάλεια στην εργασία. Το παραπάνω αναφέρθηκε από τη SLIC «υπάρχει η ανάγκη για πιο εξειδικευμένη εκπαίδευση ή εσωτερικά σεμινάρια τα οποία να επικεντρώνονται στις αρμοδιότητες των Επιθεωρητών Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία».

Άλλο ένα θέμα το οποίο τόνισε ιδιαιτέρως η SLIC ήταν η ανάγκη για νομική εκπαίδευση, δεδομένου ότι οι επιθεωρητές έχουν άλλο γνωστικό υπόβαθρο. Μια τέτοια εκπαίδευση θα βοηθούσε να ελαττώσουν τις προστριβές κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων δίνοντάς τους ταυτόχρονα την ικανότητα επικοινωνιακών ελιγμών.

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

«Οποιοδήποτε άλλο καθήκον μπορεί να ανατεθεί στους επιθεωρητές εργασίας θα πρέπει να είναι τέτοιο που να μην μπορεί να επηρεάσει την αποδοτικότητα των κυρίων καθηκόντων τους».    

Άρθρο 3, 81 Δ.Σ.Ε.

Εξ’ αιτίας της έλλειψης διοικητικής και τεχνικής υποστήριξης, οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία αναγκάζονται να αφιερώνουν ένα σημαντικό ποσοστό του χρόνου τους σε δραστηριότητες που αφορούν τη γραμματεία, διοικητικούς φακέλους και επεξεργασία στατιστικών. Όπως επισημάνθηκε από τη SLIC «υπάρχει μία ανησυχητική έλλειψη διοικητικής και γραμματειακής υποστήριξης, και το γεγονός αυτό απαιτεί άμεση λύση». 

Η πρόσφατη νομοθεσία (Ν.3996/11 και 4052/12) δεν έφερε δραστικές αλλαγές στην ουσία της τεχνικής επιθεώρησης. Όχι μόνο δεν ελαττώθηκε η γραφειοκρατία, άλλα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις δημιουργήθηκαν περισσότερα καθήκοντα/υποχρεώσεις στον τομέα των διοικητικών δραστηριοτήτων (π.χ. πολύπλοκη διαδικασία προστίμων ή επεξεργασία στατιστικών), ενώ δεν έλειψαν οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία ενεπλάκησαν και σε άλλους τομείς ενδιαφέροντος (π.χ. εκστρατεία κατά του καπνίσματος).

Τα δεδομένα και τα στοιχεία που αφορούν τις επιθεωρήσεις σε επιχειρήσεις, τους εργοδότες, τα εργατικά ατυχήματα, τους τεχνικούς ασφαλείας & ιατρούς εργασίας, τα δελτία ελέγχου/μηνυτήριες αναφορές/εκθέσεις επιθεώρησης κ.λ.π. τηρούνται σε κάθε ΚΕΠΕΚ. Στατιστικά στοιχεία όμως τα οποία αφορούν επιθεωρήσεις, πρόστιμα, μηνύσεις και εργατικά ατυχήματα αποστέλλονται στην κεντρική υπηρεσία του ΣΕΠΕ για επεξεργασία. Η έλλειψη ενός πληροφοριακού συστήματος σε εθνικό επίπεδο έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία των επιθεωρητών να έχουν πρόσβαση και να μοιράζονται τα προαναφερθέντα αρχεία.  

Η ισχύουσα εργατική νομοθεσία παρέχει μια σειρά από νομικά εργαλεία στους Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία που βοηθούν στην επιβολή των μέτρων ασφάλειας και υγείας: Α) διακοπή εργασιών (στην περίπτωση που υπάρχει άμεσος μεγάλος κίνδυνος) Β) διοικητικές κυρώσεις (στην περίπτωση εκείνη κατά την οποία αγνοήθηκαν οι παρατηρήσεις /υποδείξεις) Γ) μηνύσεις (εφόσον παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις σε μέτρα ασφάλειας και υγείας).

Εφόσον δεν υπάρχει νομική υποστήριξη στα ΚΕΠΕΚ, οι επιθεωρητές καλούνται να εφαρμόσουν πολύπλοκες νομικές διαδικασίες, παρόλο που δεν έχουν καμία νομική επιμόρφωση ή εκπαίδευση, εκτελώντας ένα έργο ξένο προς τις αρμοδιότητες και τα προσόντα τους. Οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία θα πρέπει να ετοιμάσουν όλα τα νομικά κείμενα και είναι υπεύθυνοι για την παρακολούθηση όλης της νομικής διαδικασίας. Εξ’ αιτίας της πρόσφατης απαγκίστρωσης του νομικού τμήματος του ΣΕΠΕ, προέκυψε ένα κενό όσον αφορά την νομική εκπροσώπηση του ΣΕΠΕ στα διοικητικά δικαστήρια, το οποίο κενό καλούνται να καλύψουν για άλλη μια φορά οι επιθεωρητές, με συνέπεια να αυξάνεται ο ήδη μεγάλος φόρτος εργασίας τους.

Οι επιθεωρητές ασφάλειας και υγείας καλούνται όχι μόνο να διασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, αλλά επίσης να συμβάλλουν στη μάχη κατά της αδήλωτης εργασίας. Το μεγάλο εύρος των καθηκόντων τους, στα πλαίσια της αποστολής τους και της οικονομικής κρίσης, αυξάνει το φόρτο εργασίας τους.

Ειδικά δε για το θέμα της αδήλωτης εργασίας, της μετανάστευσης και του trafficking, υπογραμμίσθηκε από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (Ιανουάριος 2010. Γενεύη) ότι:

 «το παραπάνω γεγονός αντιπροσωπεύει ένα ηθικό δίλημμα για τους επιθεωρητές εργασίας οι οποίοι ενώ έχουν ως καθήκον τους να προστατεύουν τους εργαζομένους υποχρεούνται πια να τους αναφέρουν στις αρμόδιες αρχές».

Ως εκ τούτου θα πρέπει η διοίκηση να καθορίσει έναν Κώδικα, ο οποίος θα περιλαμβάνει λεπτομερείς αναφορές για τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των επιθεωρητών εργασίας. 

 

ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ

        Εξαιτίας της ανεπαρκούς χρηματοδότησης, παρατηρείται έλλειψη στα διαθέσιμα αυτοκίνητα τα οποία χρησιμοποιούνται για την μετακίνηση των επιθεωρητών. Κατά τα προηγούμενα χρόνια το ΣΕΠΕ διέθετε 60 αυτοκίνητα τα οποία είχαν αποκτηθεί με leasing. Αυτό το συμβόλαιο είχε διαρκέσει από το 2004 μέχρι τον Αύγουστο του 2010. Με τη λήξη του έμειναν στη διάθεση των επιθεωρητών εργασίας μόνο 20 οχήματα, τα οποία στην πλειοψηφία τους είναι άνω των δέκα ετών (μόνο 4 από αυτά αγοράστηκαν το 2011).   

        Οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία δεν έχουν λάβει προστατευτικό ρουχισμό και μέσα ατομικής προστασίας τα τελευταία 3 χρόνια, παρόλο το γεγονός ότι κάτι τέτοιο είναι υποχρεωτικό από το νόμο (Υ.Α. 194/1993). Αυτό σημαίνει ότι οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία οι οποίοι υποχρεούνται να  επιθεωρούν θέσεις εργασίας και να διεξάγουν μετρήσεις φυσικών/χημικών παραγόντων σε εργοστάσια, εργοτάξια, πλοία, ναυπηγεία, υπόγεια έργα κ.λ.π. εκτίθενται σε συνθήκες που θέτουν σε κίνδυνο τη δική τους ασφάλεια και υγεία.

        Τα  ΚΕ.Π.Ε.Κ έχουν 104 υπολογιστές, από τους οποίους μόλις οι 38 (39%) έχουν αποκτηθεί μετά το 2006, ενώ 66 (61%) είναι πολύ παλαιότεροι. Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί ένα διαδικτυακό σύστημα επικοινωνίας μεταξύ της κεντρικής υπηρεσίας και των περιφερειακών διευθύνσεων και τμημάτων. Η παρούσα κατάσταση της έλλειψης ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος σε εθνικό επίπεδο συντελεί στην αδυναμία των επιθεωρητών να έχουν πρόσβαση, να ανταλάξουν και να χρησιμοποιούν χρήσιμα δεδομένα (π.χ. προηγούμενους ελέγχους, επιβληθέντα πρόστιμα κλπ).

ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ

Επισημαίνουμε την ανάγκη να παρασχεθεί στους επιθεωρητές ένα πλήρες πακέτο προστασίας εναντίον της βίας συμπεριλαμβανομένης όχι μόνο της αστυνομικής προστασίας, που παρέχεται τώρα, αλλά επίσης πληρωμής των εξόδων νομικής υπεράσπισης και των αποζημιώσεων. Επιπλέον, μια πλήρης εκτίμηση των υφιστάμενων κινδύνων που να καλύπτει όλη την δραστηριότητα των επιθεωρητών και την επιβολή πρόσθετων προστατευτικών μέτρων πρέπει να τεθεί σε αυτό το επίπεδο.

                                                                               Έκθεση της SLIC, 2008

Παρόλο που υπάρχει διάταξη στην κείμενη νομοθεσία για την νομική προστασία των επιθεωρητών, δεν  εφαρμόζεται  ικανοποιητικά. Εξαιτίας των ελλείψεων που παρατηρούνται γενικότερα στον δημόσιο τομέα, της αύξησης της εγκληματικότητας, της δυσφορία των πολιτών για τα οικονομικά μέτρα και της εχθρικής στάσης τους προς τα ελεγκτικά σώματα γενικότερα, είναι παραπάνω από αναγκαίο να εφαρμοστούν οι παραπάνω προτάσεις.

Έχουν υπάρξει περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια κατά τις οποίες οι εργοδότες έχουν μηνύσει επιθεωρητές για να τους εκφοβίσουν. Η νομική προστασία είναι απαραίτητη για να μειωθεί  ο κίνδυνος του να εμπλακεί ο επιθεωρητής σε δικαστική διαμάχη. Πρέπει να τονισθεί ότι οι επιθεωρητές που μηνύθηκαν κατά την διάρκεια άσκησης των καθηκόντων τους, αναγκάστηκαν να πληρώσουν οι ίδιοι τα δικαστικά τους έξοδα επειδή δεν είχαν καμία νομική υποστήριξη από το Σ.ΕΠ.Ε.

Γεγονότα σαν τα προαναφερθέντα, προσθέτουν ψυχολογική πίεση στους επιθεωρητές και μπορεί να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα των ελέγχων τους.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΧΩΝ

Η  εφαρμογή ενός ετήσιου προγραμματισμού ελέγχων είναι ένα βασικό συστατικό για την αποτελεσματικότητα της επιθεώρησης εργασίας. Εξαιτίας της έλλειψης ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος σε εθνικό επίπεδο με ενημερωμένο βάση δεδομένων, δημιουργούνται δυσκολίες κατά την εφαρμογή ενός συγκεκριμένου προγραμματισμού ελέγχων. Επιπλέον, η απουσία μιας ενιαίας και τακτικά ενημερωμένης βάσης δεδομένων, η οποία θα μπορούσε να παρέχει στους επιθεωρητές πληροφορίες σχετικά με το προφίλ της επιχείρησης (π.χ. έλεγχοι, εργατικά ατυχήματα, επιβληθείσες κυρώσεις, αριθμός εργαζομένων κλπ), κάνει ακόμη πιο δύσκολη την εφαρμογή του προγραμματισμού. Μια τέτοια βάση δεδομένων θα ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο για τον προγραμματισμό προληπτικών ελέγχων, δίνοντας μια ξεκάθαρη εικόνα των αναγκών της κάθε περιοχής και των αυξημένων κινδύνων, συντελώντας σε καλύτερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού.

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ ΤΟΥ Σ.ΕΠ.Ε., ΤΗΣ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ

Το Σ.ΕΠ.Ε. ιδρύθηκε το 1998 (Ν. 2639/1998) και απέκτησε την οργανωτική του δομή με την εφαρμογή του Π.Δ. 136/1999. Ο Ν. 3996/2011, έθεσε μια νέα υπηρεσιακή δομή (η οποία δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί) που αναδιοργανώνει το Σ.ΕΠ.Ε.

Σύμφωνα με την ισχύουσα οργανωτική δομή (Π.Δ. 136/1999), το Σ.ΕΠ.Ε. αποτελείται από :

• 3 κεντρικές Διευθύνσεις με 7 τμήματα,
• 16 Περιφερειακές Διευθύνσεις Κοινωνικής Επιθεώρησης με 80 τοπικά τμήματα και
• 7 Διευθύνσεις - Περιφερειακά Κέντρα Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου, με 31 τοπικά τμήματα.

Ο συνολικός αριθμός των Διευθύνσεων είναι 26 και των Τμημάτων 118.

Παρόλο που οι διατάξεις του Ν.3996/2011 σχετικά με την αναδιοργάνωση του Σ.ΕΠ.Ε. δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί, μια νέα δομή είναι υπό σκέψη στο Υπουργείο Εργασίας προτείνοντας την λειτουργία 3 Κεντρικών Διευθύνσεων και 15 Περιφερειακών Επιθεωρήσεων Εργασίας.

Κάθε μια από αυτές τις Περιφερειακές Επιθεωρήσεις Εργασίας θα αποτελείται από δύο Διευθύνσεις :

1. Περιφερειακή Δ/νση Κοινωνικής Επιθεώρησης
2. Επιθεώρηση Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία.

Η προτεινόμενη μείωση των ΚΕ.Π.Ε.Κ. από τα 7 που υπάρχουν σήμερα σε 3, θα προκαλέσει τεράστια οργανωτικά και λειτουργικά προβλήματα στους Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Εάν εφαρμοστεί αυτή η νέα δομή, οι 3 νέες περιφερειακές διευθύνσεις θα αποτελούνται από 9, 16 και 17 τμήματα αντίστοιχα, παραβιάζοντας κάθε κοινά αποδεκτή αρχή διοίκησης.

                Θεωρούμε ότι η υφιστάμενη δομή του Σ.ΕΠ.Ε. έχει αποδειχθεί επαρκής τα τελευταία 14 χρόνια και προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στο να αντιμετωπιστούν και να δοθούν λύσεις στα προβλήματα που τέθηκαν παραπάνω.

Παρόλα τα προβλήματα, οι επιθεωρητές εργασίας προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στα καθήκοντά τους αποτελεσματικά, με ζήλο, έχοντας κατά νου την γενικότερη δυσφορία της κοινωνίας και τις οικονομικές δυσκολίες. Αυτό που χρειάζεται είναι η παροχή ικανοποιητικών μέσων, η ανάδειξη των εστιασμένων καθηκόντων σε θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία, η ικανοποιητική νομική προστασία, η εκπαίδευση σε θέματα ασφάλειας και υγείας, η παροχή κινήτρων.

Ο ρόλος της επιθεώρησης εργασίας εν μέσω κρίσης μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας ώστε να διατηρηθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο ασφαλών εργασιακών συνθηκών και να προαχθεί η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος                                                                                                  Ο Γενικός Γραμματέας

  Κλεάνθης Χατζηνικολαΐδης                                     Γεράσιμος Αραβαντινός